Trzeci i ostatni dzień XII Rekolekcji Góralskich. Tradycyjnie zakończyliśmy Msza Świętą, a ostatni wykład pt. „Wolność jest dla miłości” wygłosił dr Stanisław Buda. W dniu dzisiejszym Beskidzcy Harnasie oddali hołd ks. prof. Józefowi Tischnerowi wykonując salwę nad jego grobem.

Podczas trzeciego dnia zabrał również głos Prezes Związku Podhalan Julian Kowalczyk, który podsumował kończące się rekolekcje oraz przedstawił wypracowany apel.

Podsumowanie XII Rekolekcji Góralskich ZP przez Prezesa Juliana Kowalczyka oraz apel wypracowany przez uczestników w trakcie Rekolekcji – Łopuszna 22.11.2020 r.

Nasze rekolekcje dobiegają powoli końca.
Chciałbym serdecznie podziękować organizatorom: kapelanom ZP, Oddziałowi ZP w Łopusznej z prezesem na czele, dyrekcji GOK, TV Podhale, prelegentom i uczestnikom. Podziękowanie kieruję też do gospodarza parafii- ks. proboszcza.
Tegoroczne rekolekcje wzbudziły więcej emocji niż wszystkie poprzednie. Wszelkie uwagi, spostrzeżenia z rekolekcji przeanalizuje ZG ZP przed przystąpieniem do organizacji kolejnych rekolekcji.
Związek Podhalan istnieje od ponad 100 lat. Przeminęli ludzie, minęli się prezesi, członkowie bardziej i mniej zasłużeni a nasz Związek pomimo różnych trudności w dziejach – przetrwał i nadal się rozwija, o czym świadczy rosnąca liczba członków i oddziałów.
Gdzie tkwi tajemnica siły naszej organizacji?
Myślę, że przede wszystkim w poszanowaniu tradycyjnych wartości, zawartych we wskazaniach Orkana i dokumentach ideowo-programowych ZP. Do tych wartości zaliczyć można m.in. miłość do Ojczyzny- Polski, do Małej Ojczyzny tj. Ojcowizny, gdzie nam przyszło żyć i pracować, gdzie pielęgnujemy nasze tradycje, szeroko rozumianą kulturę materialną i duchową naszego regionu. Dalej sa to: poszanowanie tradycyjnego modelu rodziny, mocne oparcie w wierze i nauce Kościoła.
Rekolekcje to czas przemyśleń, refleksji. Kierownictwo ZP po zasięgnięciu opinii członków ZP  wypracowało apel, który chciałbym odczytać:

Apel Związku Podhalan w Polsce im. Świętego Jana Pawła II

My, członkowie Związku Podhalan w Polsce im. Świętego Jana Pawła II uczestniczący w XII Rekolekcjach Góralskich w Łopusznej, zasmuceni obecną sytuacją ostrego sporu dotyczącego obrony życia każdego człowieka od jego poczęcia, pragniemy publicznie zabrać głos w celu obrony wartości jakimi się kierujemy.
Związek Podhalan w Polsce jest organizacją ukierunkowaną na ochronę dziedzictwa niematerialnego Górali Polskich. Dotyczy to również sfery wiary katolickiej i naszych przekonań wpajanych nam przez naszych ojców od pokoleń. W naszym statucie wprost bronimy rodziny rozumianej jako trwały związek ojca – mężczyzny, matki – kobiety i ich dzieci; rodzina stanowi fundament wspólnot lokalnych, narodu i państwa. Aby rodzina mogła rozwijać się prawidłowo i zgodnie z przyjętymi przez nas wartościami musimy bronić również życia poczętego rozumianego jako wartość nadrzędną, dar od Boga niepodlegający ludzkim targom i koniunkturom. W obliczu zaistniałej w Polsce sytuacji wokół tych spraw mocno i wyraźnie mówimy, że przerwanie życia poczętego jest złem, któremu z całym przekonaniem się przeciwstawiamy.
Pragniemy wraz z dziedzictwem naszych ojców przekazywać młodemu pokoleniu te wartości, które chronią życie poczęte – jak również Boski dar wolnej woli każdego z nas, który nie może być jednak wykorzystany do łamania boskiego prawa. Przeciwstawiamy się radykalnym postulatom jakimi są przede wszystkim aborcja na życzenie rozumiana jako wolność do zabójstwa dziecka nienarodzonego.
Przeciwstawiamy się również radykalnym zachowaniom, które towarzyszą obecnej sytuacji dotyczącym profanacji symboli katolickich, pomników naszych świętych i bezczeszczenia świątyń zwłaszcza podczas celebrowania Mszy Świętych.
Apelujemy o poszanowanie przekonań opartych na wierze i tradycji naszych ojców.