Sekretariat w Ludźmierzu

ul. Jana Pawła II 116,
34-471 Ludźmierz

tel. kom. 530 386 403

Środa: 900 - 1800

Poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek 900 - 1500

zp1
zp1
zp1
zp1
zp1
zp1
zp3
zp4
zp5

Górale Sądeccy (Biali i Czarni)

Jesteś tutaj:
Górale Sądeccy (Biali i Czarni)
Fot. „Górale Biali i Czarni podczas wspólnego występu” – Archiwum ZP

Górale Sądeccy – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca rozległy obszar Beskidu Sądeckiego i tym samym wykazująca znaczne zróżnicowanie etnograficzne w obrębie grupy. Górale łąccy (inna nazwa to Górale Biali lub Górale Łącko-Kamieniccy) – zamieszkują teren, na którym stykają się trzy rozległe pasma górskie: Beskidu Wyspowego, Beskidu Sądeckiego i Gorców. Zbiegają się tu również granice powiatów: limanowskiego, nowosądeckiego i nowotarskiego. Pod względem administracyjnym są to rejony należące do gminy Kamienica i Łącko w województwie małopolskim. Górale Czarni z Piwnicznej i z Rytra uważani są za odmienne grupy. Od innych grup górali różnią się głównie strojami, a nazwa Czarni Górale związana jest z ciemnobrązowym (lub rzadziej czarnym) kolorem męskich ubrań, niespotykanym u innych. W związku z tym jest to góralszczyzna odmienna od górali podhalańskich, szczawnickich.
Górale Sądeccy sąsiadują, na zachodzie z góralami pienińskimi, Podhalanami i Zagórzanami, na północy z Lachami Sądeckimi, na południu (a przed 1947 r. także na wschodzie) z Rusinami.
Górale sądeccy wyróżniają się od pozostałych grup pod względem dialektalnym (pewne podobieństwo łączy ich z góralami pienińskimi, spiskimi i Ochotnicą–Tylmanową), co związane jest z sandomierskiego kierunku średniowiecznego zasiedlenia Sądecczyzny. Sądecczyznę ponownie cechuje odnosowienie ą w o.
Na omawianym obszarze działają oddziały ZP w: Łącku, Obidzy, Kamienicy, Słopnicach i Górali Nadpopradzkich w Piwnicznej.

Opracował: Julian Kowalczyk